2023-04-10 16:14:00
Yönetmelikler, T.C. Anayasasının 124. maddesinde belirtildiği üzere; cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri tarafından kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlı Kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkartan düzenleyici idari işlemlerden birisidir. Resmi Gazete’de yayımlanacak yönetmelikler kanunlarda belirlenir.
Meslekleri gereği her gün Resmî Gazete’yi takip eden avukatlar ve diğer meslek gruplarına mensup personeller neredeyse her gün bir yönetmeliğin değiştiğine yahut yeni bir yönetmelik yayımlandığına şahit olurlar. Bu gayet normaldir, zira yönetmelikler sayesinde kurumların nasıl hareket edeceği belirlenir. Aynı zamanda vatandaşların da nasıl hareket etmesi gerektiği, herhangi bir kuruma bir iş için müracaat edildiğinde ne gibi prosedürlerin tatbik edileceği gibi hususlar da yönetmeliklerce tayin edilir. Dolayısıyla Resmi Gazete’de ilan edilen bir yönetmeliğin muhtevası hak sahibi olacak vatandaşlar için büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Yönetmeliklerin İptali Mümkün Müdür?
Bazan ilan edilen bir yönetmeliğin hükümleri bir kısım vatandaşlar için hak kaybına sebep olabilmektedir. Keza bazı yönetmelik hükümlerinin Anayasa’daki eşitlik yahut diğer ilkelere aykırılık teşkil ettiğine de şahit olunmaktadır. Bu durumda yönetmeliklerin iptali söz konusu olmaktadır.
Bir yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra 60 gün içerisinde Danıştay’da dava açılması suretiyle iptal edilebilmektedir. Fakat burada asıl önemli soru ise şu; peki yıllar sonra söz konusu yönetmeliğin bir vatandaşa uygulanması neticesinde hak kaybı meydana geldiğinde yönetmeliğin iptali söz konusu olabilecek midir? Burada, hukuk öğretisinde farklı kanaatler olmakla beraber asıl kanaat vatandaşın hakkını ihlal eden söz konusu idari işleme karşı açılan iptal davası ile birlikte yönetmeliğin iptali için de dava açılabileceği yönündedir.
Netice olarak eğer bir yönetmelik hak kaybına yol açıyorsa, yahut eşitlik ilkesi mucibince bir hakkın kazanılmasına engel oluyorsa bu yönetmeliğe karşı Danıştay’da ilk derece mahkemesi sıfatıyla dava açılarak iptal ettirilebilmesi mümkündür.